Kotły klasy 5 na paliwa stałe jako standard – rodzaje i zastosowania

Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, kotły 5 generacji to jedyny rodzaj pieców, jaki można sprzedawać i kupować na rynku pierwotnym. Norma PN-EN 303-5:2012, której musimy przestrzegać od 1 lipca 2018 roku, zabrania wprowadzania do obrotu produktów o niższej klasie emisji. Co więcej, do 2026 roku wszystkie aktywne kotły powinny zostać wymienione na te, należące do 5 klasy. Regulacje mają pomóc w ograniczaniu przedostawania się szkodliwych dla środowiska substancji. Co jeszcze warto wiedzieć na temat kotłów klasy 5? Zapraszamy do zapoznania się z poniższym artykułem.

Kocioł 5 generacji na paliwa stałe

Jak już zostało wspomniane, kotły klasy 5 to rozwiązanie dużo bardziej ekologiczne niż starsze odpowiedniki pieców. Emisja szkodliwych spalin jest około trzy razy mniejsza niż w przypadku kotłów należących do trzeciej klasy. Na tym jednak zalety takiego urządzenia się nie kończą. To nowoczesne rozwiązania o wysokim komforcie użytkowania, szczególnie w przypadku wariantów automatycznych, które dzięki zdalnemu sterowaniu są praktycznie bezobsługowe. Co prawda, zakup kotła 5 generacji wiąże się z dużym wydatkiem, jednak inwestycja z czasem się zwraca – piece tej klasy charakteryzują się znacznie większą wydajnością niż starsze modele. To zasługa korzystania z ekologicznych rodzajów paliwa, jak pellet z biomasy lub ekogroszek. Warto też wspomnieć, że modele najwyższej klasy posiadają sprawność wynoszącą około 90%, podczas gdy w produktach niższych klas dochodziła ona najwyżej do 75%.

Kotły z podajnikiem 5 klasy – rodzaje

Wśród pieców 5 generacji wyróżnia się wersje zsypowe oraz kotły z podajnikiem. Te drugie zajmują więcej miejsca i nie można stosować w nich niektórych paliw, np. drewna w szczapach. Jednak to właśnie ich produkuje się najwięcej na rynku, dzięki czemu znacznie łatwiej znaleźć odpowiedni dla siebie model. Rozróżnia się je ze względu na moc, a także na typ podajnika, który może być ślimakowy rynnowy lub tłokowy. W podajniku ślimakowym, używanym w piecach retorowych, paliwo podaje się od dołu do tzw. garnka, w którym spalona zostaje jedynie jego wierzchnia warstwa. Ogromną zaletę takiego rozwiania stanowi bardzo czyste spalanie współprądowe. Wszystkie substancje lotne tego procesu przechodzą przez żar i ulegają spopieleniu. Popiół spada przez górną część palnika na zewnątrz. Palniki i ślimaki do pieców retorowych produkuje się ze stali lub z żeliwa.

Do kotłów 5 generacji stosuje się także podajnik rynnowy, nazywany tak, ponieważ przypomina rynnę na deszczówkę. Palenisko o zaokrąglonym kształcie pozwala na całkowite spalenie opału. Pierwotne powietrze dostaje się przez dolne otwory, a wtórne przez wloty w boku. Konstrukcja bez kolana prowadzącego nie powoduje dużego tarcia, natomiast brak zakrętu usprawnia funkcjonowanie. Jednak przy mniejszej mocy palniki tego typu mają tendencję do kopcenia.

Ostatnim rodzajem podajników w kotłach klasy 5 są tłokowe, będące swego rodzaju hybrydą dwóch wcześniej wspomnianych. Paliwo zostaje przesunięte jednak nie za pomocą ślimaka, a tłoka. Rynnę zastępuje natomiast ruszt o większej powierzchni, dzięki czemu podajniki tłokowe to wersje najlepiej ze wszystkich przystosowane do niewymiarowego opału.

Jakie mają zastosowanie kotły z podajnikiem 5 klasy?

Stosuje się je do ogrzewania budynków mieszkalnych i gospodarczych, obiektów przemysłowych lub użyteczności publicznej, a także we wszystkich innych zabudowach. Trzeba przy tym pamiętać, że kocioł 5 generacji musi zostać dopasowany do potrzeb budynku pod względem mocy. Często popełniany błąd to zakup pieca o zbyt wysokiej mocy, tymczasem działanie poniżej nominalnej mocy oznacza spalenie większych ilości opału. Konsekwencją tego jest nie tylko wydzielanie się większych ilości szkodliwych substancji, ale też wyższe koszty użytkowania oraz konieczność częstszego czyszczenia komory spalanie i wymiennika. Do ogrzania przeciętnej wielkości domków jednorodzinnych o dobrej izolacji cieplnej zazwyczaj wystarczą kotły 5 generacji o najniższej mocy, a więc od 9 do 12 kW. W przypadku słabiej ocieplonych budynków lub tych, o większej powierzchni, konieczne będzie zastosowanie kotła 5 generacji o mocy średniej ( do 24 kW) lub wyższej (do 48 kW). Na dobór urządzeń o odpowiedniej mocy wpływ ma przede wszystkim powierzchnia oraz wysokość pomieszczeń. Przyjmuje się, że moc 1 kW wystarcza na ogrzanie ok. 10 m². Istnieją też wzory uwzględniające inne parametry, pozwalające na dokonanie dokładniejszych obliczeń, jednak dopuszczalna jest niewielka nadwyżka mocy.

Zabezpieczenia kotłów z podajnikiem 5 klasy

Jeszcze niedawno wszystkie kotły na paliwa stałe były zabezpieczane za pomocą wzbiorczego naczynia otwartego. To niezawodna ochrona przed nadmiernym wzrostem ciśnienia wody w przypadku przegrzania, ponieważ nie zawiera elementów mogących się zepsuć lub zaciąć. Obecnie producenci kotłów 5 generacji dopuszczają pracę w układzie zamiennym, co wymaga innych zabezpieczeń. Najczęściej stosuje się umieszczoną w wodnej części kotła wężownicę. Jeśli temperatura wzrośnie, przepływa przez nią zimna woda wodociągowa. Takie rozwiązanie nie zagwarantuje bezpieczeństwa, jeśli woda pochodzi z własnego ujęcia, które nie działa w czasie braku prądu. Dlatego warto zadbać o inną ochronę kotłów z podajnikiem 5 klasy.